Son Kilometre Depolama (Last Mile Warehousing)

Her hafta bir gün nereye gittiğine bakmadan Üsküdar İskelesinden vapura biner ve üst katında keyifle çayımı içerek denizin keyfini çıkarırım.

Bu ritüelimi, Tam Kapanma öncesi Perşembe günü de yaptım. Karşıma oturan iki genç, cep telefonlarına bakarak yüksek sesle konuşmaya başlayınca istemesem bile konuşulanları duyuyordum. Gençlerden birisi, kulaklığını göstererek “en son bunu aldığını ama hem çok geç hem de farklı renk geldiği için artık o siteden almayacağını” söyleyince mesleki deformasyon gereği kulaklarım dikildi. Diğer genç, sanki nispet yaparcasına çantasındaki minik hoparlörü göstererek “Bro, benim ki efsane. 2 saat içinde teslim edildi” deyince şikâyet eden “Kanka sizin ev deponun yanında mı? Deponun yanında mı oturuyorsunuz? Ben, her şikâyet ettiğimde hep depo kaynaklı sorunlardan bahsediyorlar.” deyince yine mesleki deformasyon gereği içimden gülmeye başladım.

Her yıl %10-15 büyüyen e-ticaret, Covid-19 etkisiyle, hem daha fazla şirketin ve hatta şahsın satış için e-ticaret yapmaya başlaması hem de daha fazla kişinin alışveriş için e-ticareti kullanmaya başlamasıyla, daha fazla büyüdü ve bunun böyle devam etmesi bekleniyor.

E-ticaretin gelişmesiyle birlikte müşterilerin beklentisi de değişiyor ve bu değişim, satılan ürünlerden ziyade bu ürünlerin teslimatı ile ilgili olmaya başladı.

E-ticaretten alışveriş yapanlar, artık daha kısa sürede doğru teslim edilen ürünleri tercih ediyor ve gelecekte daha fazla tercih edecektir (McKinsey’e göre müşterilerin %25’i ama benim tahminime göre Covid-19’un e-ticarete etkisi nedeniyle %30-%35’e çıkabilir). Bunu gören e-ticaret yapan firmaları da “teslim süresini nasıl kısaltabiliriz” diye uğraşıp duruyor ve bu amaca yönelik gelişmeler (drone, droid, otonom araçlar, için yatırım yapmaya çalışıyor.

Peki “teslimat süresi”, gerçekten nasıl kısaltılacak? Bunun için teslimatta “Ferrari mi kullanılacak?” veya Superbike sporcuları mı teslimatı yapacak?

Sadece Türkiye’deki değil dünya genelinde e-ticaret firmaları, “daha kısa sürede teslimat” için “Son Kilometre Teslimat (Last Mile Delivery)” kavramı altında sadece bir noktadan bir noktaya “tekerin döndüğü” kısma odaklanarak çözümler bulmaya çalışıyor.

Bohçacıları ve Çerçicileri hatırlar mısınız veya bilir misiniz?

Bohçacılar, evleri gezerek bohçalarındakileri satar ve anında teslimat yapardı.

Çerçiciler, köy ve yaylalara giderek araçlarındakileri satar ve anında teslimat yapardı.

Bohçacılar ve Çerçiler, en çok hangi üründen nerede kaç tane satılacağını belirleyip o ürünleri, müşterilerinin kapısına kadar götürürdü.

Bohça ve Çerçinin aracı, aslında onların deposuydu ve onlar, satış yaptıktan hemen sonra bu depoyu kullanarak anında teslimatı gerçekleştirirdi.

Bohçacılar ve Çerciler, esasında bunları (bohça ve araç) depo olarak kullanıp “Son Kilometre Depolama (Last Mile Warehousing)” yapıyordu.

Bohçacıların ve Çerçilerin yaptığı gibi “Son Kilometre Depolama” ile “Bro, sizin ev deponun yanında mı? Deponun yanında mı oturuyorsunuz?” sözünü gerçeğe dönüştürmek mümkün.

Son Kilometre Depolama, e-ticaret ürünleri için temel depolama ve katma değerli hizmetlerin verileceği “küçük (250-500 m2)” depoların (münferit veya kampüs) en kısa sürede (örneğin 1 saat içinde) teslimatı yapacak şekilde en yakın yerde konumlandırılmasıdır. Bu yapılanmada minik mobil depolarla, teslimat süresi dakikalar seviyesine bile indirilebilir.

Son Kilometre Depolama, e-ticaret için dağıtımın daha kolay olmasını ve iadelerin daha iyi yönetilmesini sağlayabilir; e-ticaret müşterilerinin “daha kısa sürede teslimat” beklentisine gerçek çözüm olabilir; “envanter taşıma maliyetini” düşürerek sipariş verilmesinden itibaren siparişin teslim edilmesine kadar olan bütün sürecin toplam maliyetinin düşmesini sağlayabilir ve dağıtım mesafesini kısaltacağı için dağıtımın bisiklet gibi daha basit araçlarla yapılması ile hava kirliliği ve trafik tıkanıklığı azalabilir.

Bence “Son Kilometre Depolamanın” en büyük faydası, e-ticaret yapmak isteyen şahısların ve mikro veya küçük şirketlerin daha kolay ve doğru çalışmasına destek olmasıdır. Böylece şahıslar ve mikro veya küçük şirketler, lojistik yetkinliğe sahip olabilir.

Peki sadece e-ticaret mi? Bence mevcut ticaretin kendisi, zaten gelecekte e-ticaret olacak.