Otomobil, Uçar Gider…

Otomobil, Uçar Gider…

“Otomobil uçar gider, Ömrüm gibi geçer gider, Ben talihin peşindeyim, Talih benden kaçar gider, Yar yar güzel yolcu güle güle, Otomobil tuttu yolu, Bu yolda macera dolu, Direksiyon yar elinde, Gönlüm ardına koşulu, Yar yar güzel yolcu güle güle.”

Sözleri, Vecdi Bingöl’e ait olan Münir Nurettin Selçuk’un bestesi “Otomobil Uçar Gider” şarkısı ve Recaizade Mahmud Ekrem’in “Araba Sevdası” romanı, aslında bir şeye sahip olabilmenin arzusunu ya da bir şeyin eksikliğine olan özlemi anlatıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’nın Ocak 2011’de Başbakan iken TÜSİAD İstişare Konseyi toplantısında “yüzde 100 yerli otomobil markası geliştirilmesi için ‘babayiğitleri’ göreve çağırmasının” üzerinden 7 yıl geçti.

Bunu takiben 2015 yılının Ekim ayı ortasında, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık “yerli otomobil için Saab 9-3’ün sadece isim hakkını değil, tüm fikri mülkiyet haklarını satın alındığı” söyledi ve TÜBİTAK MAM bünyesinde konvansiyonel, tam elektrikli, menzili uzatılmış elektrikli gibi farklı tahrik sistemleri ile çalışan 4 prototip aracın tanıtımı yapıldı. Ayrıca bu durum, “2015 – 2018 Türkiye Sanayi Strateji Belgesi” raporunda da “2016 yılı sonunda, geliştirilecek araçlardan en az 30 adetlik bir test filosu oluşturulacaktır. Hedefimiz 2020 yılından önce yerli marka otomobilimizin seri üretimini gerçekleştirmektir.” olarak belirtildi.

Bu çalışmanın sonucu beklenirken yerli otomobili üretecek Ortak Girişim Grubu yani ‘babayiğitler’, 2017 yılının Kasım ayının başında belli oldu ve bu babayiğitler “tek bir platform üzerinde 3 farklı elektrikli araç modelinin üretileceğini” açıkladı.

Yerli otomobil için en son geçen hafta Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, “5 farklı kasa tipinden oluşacak olan orta sınıf yerli otomobil için 3 milyar dolar yatırım öngördüklerini, şirketin CEO’sunun da çok yakında ilan edileceğini ve yerli otomobil prototipinin 2019’a yetişmesinde bir sıkıntı olmadığını” söyledi.

Yerli otomobil için yukarıda belirtilen gelişmeler yaşanıyor.

Bu gelişmeler yaşanırken yerli otomobilin tedarik zinciri ve onun özelinde lojistik tasarımının da planlandığını düşünüyorum.

Zira elektrikli araçların tedarik zinciri ve lojistiği, içten yanmalı motorlu araçların tedarik zinciri ve lojistiğinden farklıdır. Örneğin içten yanmalı araçlarda hareketli yani yıpranması nedeniyle değişmesi gereken parça sayısı ve değişim frekansı, elektrikli araçlardan çok daha fazla olup bu durum, üretim öncesi ve sonrası lojistiği, sipariş yönetimi ve envanter yönetimi gibi politikasını ve dolayısıyka tedarik zincirini ve lojistik hareketini değiştirebilir.

Bu kapsamda:

• Tedarik zincirinin ve lojistiğin tasarımını direkt etkileyeceği için “fabrika” nerede kurulacak ve “üretim stratejisi” nasıl olacak ? Elektrikli aracın en önemli parçası olan “elektrik motoru” nasıl tedarik edilecek?
• Tedarikçilerle (T1 & T2 & T3) ilişkiler nasıl olacak ve nasıl yönetilecek?
• Üretim öncesi lojistik nasıl olacak ve nasıl yönetilecek?
• Üretim hattı lojistiği nasıl olacak ve nasıl yönetilecek?
• Üretim sonrası lojistik nasıl olacak ve nasıl yönetilecek?
• Depolama prensipleri nasıl olacak ve nasıl yönetilecek?
• Tedarik ve dağıtım aşamasında parçaların paketlenme nasıl yapılacak ve nasıl yönetilecek?
• İadeler nasıl yapılacak ve nasıl yönetilecek?
• Operasyonel riskler nasıl yönetilecek?
• Satış sonrası (yedek parça) nasıl olacak ve nasıl yönetilecek?
• Teknoloji altyapısı nasıl olacak ve nasıl kurulacak?
• Envanter tutma maliyeti ve envanter yönetimi prensipleri ne olacak?
• Performans kriteri (nakit akışı, sipariş çevrim süresi, sipariş karşılama, termin süreleri, envanter dönüş hızı, envanter tutma vs.) hedefleri ne olacaktır?
• Bütün bunların maliyeti ne olacak?
• Ayrıca Tesla’nın Tesla Model 3 üretiminde yaşadığı tedarik zinciri ve lojistik problemler de iyi incelenmelidir.

Yukarıda yazdığım gibi yerli otomobilin tedarik zinciri ve onun özelinde lojistik tasarımının da planlandığını düşünüyorum.

Eğer yapılmıyorsa yerli otomobilin tedarik zincirinin ve lojistiğinin planlanmasına, şimdiden başlanmasını ve farklı senaryoları içeren simülasyonların yapılmasını önemle tavsiye ederim.

Saygılarımla,