Türkiye’de TZ ve Lojistik Yapısının Değişimi için Teorik Lakırdı

Tedarik Zinciri (TZ), müşteri memnuniyetini arttıracak, müşteri sadakatini sağlayacak ve müşteriye artı değer yaratacak iş modellerinin (değer zinciri) oluşturulmasıdır çünkü TZ, müşteri siparişi ile başlar ve tatmin olmuş müşterinin ödemesi ile sonra eder.

Tedarik Zinciri Yönetimi’nin (TZY) amacı, ürünün (mal ve / veya hizmet) müşteri veya tüketici için değerini (sahiplik, kullanabilmek, keyif alabilmek) arttıracak ve müşterinin bu ihtiyacını karşılamak için harcanan çabayı azaltacak tasarımın, TZ’nin bütün süreçlerini ve bütün üyelerini kapsayacak şekilde, oluşturulması ve bunun uygulanmasıdır.

Herhangi bir ürün; müşteri ve/veya tüketici tarafından kullanıldığında onun için anlamlı hâle gelir (değer zinciri tamamlanarak şekil, mülkiyet, zaman ve yer faydası sağlanır).

Lojistik; şekil (doğru ürün, sağlam, tam, ambalajlama, paketleme ), mülkiyet (sahiplik ve kullanabilme), zaman (müşterinin istediği zamanda) ve yer (müşterinin istediği yerde) faydalarının karşılandığı süreçtir.

Tesislerin (depo, fabrika vb.) tasarımında, bunların ya tedarikçilere ya da müşteriye yakın olması esas alınır. İdeal ve teorik durum, her ikisinin de mümkün olmasının sağlanmasıdır. Ancak ZORDUR.

Türkiye’deki firmaların TZ ve lojistik yapılanması (özellikle depo) İstanbul, İzmir ve Ankara özelinde ve Marmara ve Ege Bölgesi genelindeki müşterilerine yönelik olup onlara odaklı TZ ve lojistik operasyonları (depolama, nakliye ve dağıtım) yapılıyor.

Güneydoğu, Doğu ve Karadeniz bölgelerindeki müşterilerin veya tüketicilerin tüketimi (gıda, alkolsüz içecek, giyim, ayakkabı, mobilya, ev aletleri vb.)  ve otomobil sahipliği artıyor. Benzer durum e-ticarette de görülüyor.

Türkiye’deki müşteri yapısının, daha doğrusu müşterilerin veya tüketicilerin bulunduğu yerlerin değişmesi nedeniyle mevcut TZ ve lojistik yapısı ve operasyonları da yeniden şekillendirilmelidir.

Ahmet Kutsi Tecer’in “Orada bir köy var, uzakta; O köy bizim köyümüzdür. Gezmesek de, tozmasak da O köy bizim köyümüzdür.” dediği gibi orada bir yerde hızla gelişen yeni müşteri grubu var ve onlara yönelik yeni TZ ve lojistik tasarımı ve uygulaması gerekmektedir.

Oradakilere en kısa sürede nasıl ulaşılabilir?

Hızlı kamyonlar ve şoförler?…Duble yollar? …veya başka bir şey mi?

Ayrıca sokaktaki vatandaş, ben dahil, “az miktarda daha sık alışveriş” yapıyor.

Müşterinin veya tüketicinin yaptığı “az ama sık” alışverişe cevap verebilecek ve müşteriye hizmet edecek yeni TZ ve lojistik yapısı nasıl olmalıdır? Eskiden olduğu gibi araç doluluğunu sağlamak için mi uğraşılacak (beklenecek-bekletilecek) yoksa başka bir şey mi?

Hem yeni oluşan coğrafyalar ve yeni müşteriler hem de “az ama sık alışveriş” için nasıl bir TZ ve lojistik tasarımı ve yönetimi olmalıdır?

Peki teorik lakırdının gerçekleşmesi için altyapı (insan, yazılım, teknoloji, depo…) var mı?

Ya da aşağıdaki gibi direkt çözüm mü?

Saygılarımla,